Update: 2019-08-08 08:08 PM -0400
SktGlossC1-12.htm
Based on
1. Sanskrit Documents
||संस्कृत शब्दार्थ ||
= स ं स ् क ृ त ,
- Downloaded in TIL non-PDF & non-SD libraries, Archive section.
- Downloaded and reformatted in TIL version under
MC-indx.htm
Write to
sanskrit@cheerful.com .
12/22/2018 23:25:17
2. ¤ Student's Pali-English Dictionary, by
Maung Tin (name later changed to
U Pe Maung Tin), (ref: UPMT-PEDictxxx).
Downloaded copies in TIL
HD-PDF and SD-PDF libraries:
-
UPMT-PaliDict1920<Ô> /
Bkp<Ô> (link chk 190114)
Edited by U Kyaw Tun (UKT) (M.S., I.P.S.T., USA),
and staff of Tun Institute of Learning (TIL).
Not for sale. No copyright. Free for everyone.
Prepared for students and staff of TIL
Research Station, Yangon, MYANMAR
-
http://www.tuninst.net ,
www.romabama.blogspot.com
Caution:
My main difficulty in learning Skt-Dev, is to become familiar with horizontal
conjuncts. I've no choice but to rely on my knowledge of Bur-Myan and Pali-Myan,
to come up with a compromise in giving the akshara-equivalents, knowing fully
well that it would not make my pronunciation of Skt-Dev any better. It might
even a detriment. But since, translation is my ultimate aim, using the motto of
Shin Kic'si -- the Buddhist grammarian praised by Gautama Buddha himself -- I
have to be content with what is available to me.
To aid me in my task, I'm preparing a Sanskrit Glossary for Buddhists
and Hindus , based on the Sonority Scale, in which begins with Consonants
and Vowels last: an arrangement used in Bur-Myan dictionaries and glossaries:
The original Glossary files given by Sanskrit Documents has become so unmanageable in size
that I've to divide it into sub-files. Since, I'm including Pali terms from
UPMT, I've to subdivide down to columns :
Entries on Skt from SktDoc are in Devanagari characters, and on Pali from U Pe Maung Tin (UPT) are in International Pali characters. Be careful to check diacritics when using UPT. Astrological terms are given for which I'm giving the symbols for:
Luminaries (commonly and mistakenly called Planets): ☼ ☽ ♂ ☿ ♃ ♀ ♄
Rasis (Signs of Zodiac): ♈ ♉ ♊ ♋ ♌ ♍ ♎ ♏ ♐ ♑ ♒ ♓The 4 pairs below are known as
{þa.wuN} "similar or beautiful pairs". There are only 3
{ka.} क
{ka} का
{ki.} कि
{ki} की
{ku.} कु
{ku} कू
{kRRi.} कृ
{kRRi} कॄ
The pairs below are known as
{a.þa.wuN} "dissimilar ugly pairs". They are problematical, because some vowels are missing in languages, e.g. /é/ is absent in Eng-Lat, and /ao/ is absent in Bur-Myan but present in Mon-Myan. Because of this fact and also because the back-vowels are very near each other, there are bound to be un-solvable problems phonetically. The only way to analyze them is to measure formants in the speech of modern speakers. Still we would not know how ancient speakers had pronounced. I've to compare the "ugly pairs" of other aksharas and come to a "happy medium" which you can take or ignore. Now, remember, that there is difference between Pal-Myan and Bur-Myan:
UKT 190807: in Lonsdale's table there is a mixing of vowel-letters and vowels formed from vowel-signs with dummy{a.}. In TIL TOC, I avoid using vowel-letters, even though some of them are extensively used in everyday Bur-Myan written correspondence,
such as{ I } for
{ i },
{U.} &
{U} for
{u.} &
{u}, and
{É} for
{é:}. The honorific pre-fix
{U:} though absent in Pal-Myan is exclusively used in Bur-Myan, but not in Mon-Myan where it is
.
{ké} के -----
{kè:} कै
{kau:} को
/
{kou} कौ
: similar to English <cow>
UKT 190805: I'm considering to insert a
{re:hkya.} for {kou} without a
{þa.wé-hto:}. This will pair
{kRa.} क्र
{kRi.} क्रि
{kRi} क्री
{kRu} क्रू
{kRau:} क्रो
{kRau} क्रौ
{kla.} क्ल
{kwa.}
क्व
{kSa.} क्ष : Pseudo-Kha
{hka.} ख : True-Kha
{hka} खा
{hki.} खि
{hké} खे
{hkya} ख्या
/
{hkRi.} ख्रि
{hkaþ~þa.} ख्स
{ka.} क
क (ka) = what ( use) is the
कं (kaM) = whom
कंकन (ka.nkana) = bracelet
कंच्न (ka.nchna) = anyone (or someone)
कंटः (ka.nTaH) = (Masc,Nom.sing.) throat
कंठं (ka.nThaM) = neck
कंठे (ka.nThe) = in the neck
कंथा (ka.nthaa) = rags?
कंस्य (ka.nsya) = bronze
कः (kaH) = who
ककुदि (kakudi) = hump of an ox
कच्चित् (kachchit.h) = whether
कच्छप (kachchhapa) = (masc) tortoise
कज्जल (kajjala) = lamp black
कञ्चुकः (kaJNchukaH) = blouse
कटः (kaTaH) = (m) carpet
कटाक्ष (kaTaakSha) = glance
कटि (kaTi) = hip
कटिः (kaTiH) = waist
कटिकासन (kaTikaasana) = the front-stretching posture
कटिवस्त्रम् (kaTivastram.h) = (n) underwear
कटी (kaTii) = waist
कटु (kaTu) = (m) pungent, hot
कठिन (kaThina) = tough
कण (kaNa) = small bit
कणत्व (kaNatva) = particularity
कणिकापीता (kaNikaapiitaa) = a little droplet, drunk
कणीय (kaNiiya) = particulate
कण्टकम् (kaNTakam.h) = (n) thorns
कण्ठ (kaNTha) = throat
कण्ठः (kaNThaH) = (m) throat, neck
कण्ठभूषा (kaNThabhuushhaa) = (f) necklace
कण्ठहारः (kaNThahaaraH) = (m) necklace
कण्डूयति (kaNDuuyati) = to scratch
कण्डोलः (kaNDolaH) = (m) a wooden basket
कतरत् (katarat.h) = which
कतिपय (katipaya) = Some
कथ् (kath.h) = to tell
कथं (kathaM) = tell
कथन्त (kathanta) = howness
कथय (kathaya) = describe
कथयतः (kathayataH) = speaking
कथयति (kathayati) = (10 up) to narrate, to tell
कथयते (kathayate) = (10 up) to narrate, to tell
कथयन्तः (kathayantaH) = talking
कथयिष्यन्ति (kathayishhyanti) = will speak
कथयिष्यामि (kathayishhyaami) = I shall speak
कथा (kathaa) = story
कथामृत (kathaamRita) = Gospel
कथामृतं (kathaamRitaM) = Gospel
कथित (kathita) = told
कदलिफलम् (kadaliphalam.h) = (n) banana
कदली (kadalii) = banana
कदलीतैलं (kadaliitailaM) = banana oil
कदा (kadaa) = when
कदाचन् (kadaachan.h) = never
कदाचन (kadaachana) = at any time
कदाचित् (kadaachit.h) = at any time (past, present or future)
कदापि (kadaapi) = at any time
कनक (kanaka) = gold
कनीनिका (kaniinikaa) = (f) eyeball
कन्ठ (kanTha) = throat
कन्थः (kanthaH) = throated man
कन्द (kanda) = a knot, the place where the three main nadis join
कन्दः (kandaH) = (m) root
कन्दर्पः (kandarpaH) = Cupid
कन्दासन (kandaasana) = the upward ankle-twist posture
कन्दुक (kanduka) = (m) a ball
कन्या (kanyaa) = Zodiacal sign Virgo
कपटयोगः (kapaTayogaH) = (m) intrigue
कपटिक (kapaTika) = cunning, scheming
कपतं (kapataM) = (n) plot, conspiracy
कपाल (kapaala) = forehead
कपालः (kapaalaH) = (m) human skull
कपालभति (kapaalabhati) = a process to clear the sinuses
कपाल्नल (kapaalnala) = fire in the forehead (??? again perhaps wrong)
कपि (kapi) = monkey
कपिः (kapiH) = (m) monkey
कपिध्वजः (kapidhvajaH) = he whose flag was marked with Hanuman
कपोत (kapota) = pigeon, dove
कपोतासन (kapotaasana) = the dove posture
कपोलः (kapolaH) = (m) cheek
कबंधी (kaba.ndhii) = build
कमनीयकरं (kamaniiyakaraM) = desired hands
कमल (kamala) = Lotus
कमलपत्र (kamalapatra) = Lotus leaf
कमलपत्राक्ष (kamalapatraakSha) = O lotus-eyed one
कमला (kamalaa) = saraswati
कमलासनस्थं (kamalaasanasthaM) = sitting on the lotus flower
कम्पते (kampate) = (1 ap) to shake
कम्पयति (kampayati) = to shake
कर (kara) = Hand
करं (karaM) = the cause of
करः (karaH) = (m) tax
करणं (karaNaM) = the means
करणाय (karaNaaya) = to do
करणीयं (karaNiiyaM) = to be done
करतलभिक्षा (karatalabhikShaa) = alms in the palms
करतलम् (karatalam.h) = (n) palm
करदीपः (karadiipaH) = (m) torch, flashlight
करभोरु (karabhoru) = fair-limbed
करलं (karalaM) = terrible
करवाल (karavaala) = sword
करवावहै (karavaavahai) = may we do
करस्थाः (karasthaaH) = obtaining(literally standing) in his very hands
करांशुकम् (karaa.nshukam.h) = (n) full-sleeved shirt
कराल (karaala) = dreadful
करालं (karaalaM) = horrible
करालानि (karaalaani) = terrible
करियादः (kariyaadaH) = (m) hippopotamus
करिष्यति (karishhyati) = can do
करिष्यसि (karishhyasi) = perform
करिष्ये (karishhye) = I shall execute
करुणः (karuNaH) = kindly
करुणा (karuNaa) = the sentiment of sorrow
करुणाकरं (karuNaakara.n) = the one induces compassion
करुणार्णवं (karuNaarNavaM) = the ocean of `karuna' (compassion)
करोति (karoti) = does
करोमि (karomi) = I do
करोसि (karosi) = you do
करौ (karau) = hands (lower arms)
कर्क (karka) = The Zodiacal sign Cancer
कर्कटि (karkaTi) = (f) cucumber
कर्करोगः (karkarogaH) = (m) cancer
कर्ण (karNa) = ear, also KarNa from Mahabharata
कर्णं (karNaM) = Karna
कर्णः (karNaH) = Karna
कर्णपिडासन (karNapiDaasana) = the ear-press posture
कर्णिकार (karNikaara) = Himalayan tree
कर्णेभिः (karNebhiH) = through the ears
कर्तयति (kartayati) = to cut
कर्तरी (kartarii) = (f) scissors
कर्तव्य (kartavya) = should be done
कर्तव्यं (kartavyaM) = prescribed duty
कर्तव्यानि (kartavyaani) = should be done as duty
कर्ता (kartaa) = doer, also attributed to main person in a household
कर्ताऽसि (kartaa.asi) = are the doer
कर्तारं (kartaaraM) = the father
कर्तुं (kartuM) = to perform
कर्तुमर्हसि (kartumarhasi) = kartuM + arhasi:to do + deserve (You are entitled
or you should)
कर्तृत्वं (kartRitvaM) = proprietorship
कर्तृत्वे (kartRitve) = in the matter of creation
कर्पुर (karpura) = camphor
कर्म (karma) = Action or activity
कर्मभाव (karmabhaava) = The 10th house of Careers and Work
कर्मजं (karmajaM) = due to fruitive activities
कर्मजा (karmajaa) = from fruitive work
कर्मजान् (karmajaan.h) = born of work
कर्मणः (karmaNaH) = than fruitive action
कर्मणा (karmaNaa) = by work
कर्मणां (karmaNaaM) = of prescribed duties
कर्मणि (karmaNi) = in action
कर्मन् (karman.h) = work
कर्मफल (karmaphala) = the result of an action
कर्मफलं (karmaphalaM) = the results of all activities
कर्मफलत्यागः (karmaphalatyaagaH) = renunciation of the results of fruitive
action
कर्मफलासङ्गं (karmaphalaasa.ngaM) = attachment for fruitive results
कर्मफले (karmaphale) = in fruitive action
कर्मबन्धं (karmabandhaM) = bondage of reaction
कर्मबन्धनः (karmabandhanaH) = bondage by work
कर्मभिः (karmabhiH) = from the bondage of the law of fruitive actions
कर्मयोग (karmayoga) = unselfish actions
कर्मयोगं (karmayogaM) = devotion
कर्मयोगः (karmayogaH) = work in devotion
कर्मयोगेण (karmayogeNa) = by the linking process of devotion
कर्मसंन्यासात् (karmasa.nnyaasaat.h) = in comparison to the renunciation of
fruitive work
कर्मसङ्गिनां (karmasa.nginaaM) = who are attached to fruitive work
कर्मसङ्गिषु (karmasa.ngishhu) = in the association of those engaged in fruitive
activities
कर्मसङ्गेन (karmasa.ngena) = by association with fruitive activity
कर्मसु (karmasu) = in all activities
कर्माणं (karmaaNaM) = the fruits of actions
कर्माणां (karmaaNaaM) = whose work
कर्माणि (karmaaNi) = deeds
कर्मिभ्यः (karmibhyaH) = than the fruitive workers
कर्मेन्द्रिय (karmendriya) = an action organ, e.g. the hands or feet
कर्मेन्द्रियाणि (karmendriyaaNi) = the five working sense organs
कर्मेन्द्रियैः (karmendriyaiH) = by the active sense organs
कर्ष (karshha) = attracted, contacted
कर्षक (karshhaka) = farmer
कर्षति (karshhati) = (1 pp) to draw, to pull
कर्षयन्तः (karshhayantaH) = tormenting
कलकत्तानगरं (kalakattaanagaraM) = Calcutta
कलकल (kalakala) = a sort of sound imitation (dhvnyanukaraNa) like a river flow
कलत्रकारक (kalatrakaaraka) = Significator of marriage partner which is Venus
कलयतां (kalayataaM) = of subduers
कलह (kalaha) = fight/discord/argument
कला (kalaa) = Art
कलानाथ (kalaanaatha) = moon (??? I may be wrong here)
कलायः (kalaayaH) = (m) groundnut
कलि (kali) = Bud
कलियुग (kaliyuga) = the current, pleasure-loving age
कलिलं (kalilaM) = dense forest
कलुषः (kalushhaH) = smeared, blot
कलेवर (kalevara) = (neut) body
कलेवरं (kalevaraM) = the body
कलौ (kalau) = during the kali age
कल्पद्रुम (kalpadruma) = kalpa-vRiksha : the tree that will give you anything
you can
कल्पतरु (kalpataru) = (m) The heavenly tree giving whatever one desires
कल्पते (kalpate) = is considered eligible
कल्पवृक्षाणां (kalpavRikshaaNaaM) = the kalpa(imagined) vR\^iksha trees
(wish-yielding)
कल्पक्षये (kalpakShaye) = at the end of the millennium
कल्पादौ (kalpaadau) = in the beginning of the millennium
कल्पित (kalpita) = imagined
कल्मषः (kalmashhaH) = all material contamination
कल्मषाः (kalmashhaaH) = of sinful reactions
कल्याण (kalyaaNa) = well being (of others)
कल्याणं (kalyaaNaM) = (n) welfare
कल्याणकृत् (kalyaaNakRit.h) = one who is engaged in auspicious activities
कवची (kavachii) = with armor
कवयः (kavayaH) = the intelligent
कवयित्री (kavayitrii) = (f) poetess
कवलीकृत (kavaliikRita) = (adj) swallowed
कवि (kavi) = poet
कविं (kaviM) = the one who knows everything
कविः (kaviH) = poet
कविता (kavitaa) = poetry
कविताशाखां (kavitaashaakhaaM) = the poetry-branch (of a tree)
कवीनां (kaviinaaM) = of all great thinkers
कव्य (kavya) = poetry
कशा (kashaa) = (f) a whip
कशेरुः (kasheruH) = (m) spine, spinal chord
कश्चन (kashchana) = cerain
कश्चित् (kashchit.h) = someone
कश्मलं (kashmalaM) = dirtiness
कषाय (kashhaaya) = (m) astringent
कस्ते (kaste) = kaH+te, who+your
कस्मात् (kasmaat.h) = why
कस्मै (kasmai) = to `Ka'
कस्य (kasya) = whose
कस्यचित् (kasyachit.h) = anyone's
कहलयोग (kahalayoga) = Stubborness (Ranjan says laziness).
Lords of 4th and 9th
houses should be in Kendras from each other and the lord of Lagna should be
strongly disposed
कङ्कालः (ka~NkaalaH) = (m) skeleton
{ka} का
का (kaa) = who
कापुरुष (kaapurushha) = contemptible fellow
कां (kaaM) = which
कांचनमाश्रयंति (kaa.nchanamaashraya.nti) = take refuge in gold or money
काक (kaaka) = crow
काकासन (kaakaasana) = the crow posture
काकिणी (kaakiNii) = the goddess in anaahata chakra
काकुत्स्थं (kaakutsthaM) = kAkutsthaH is another family name for
rAma(kakutstha's
काकुत्स्थः (kaakutsthaH) = descendant of `kakutstha'
कागदम् (kaagadam.h) = (n) paper
काङ्क्षति (kaa.nkShati) = desires
काङ्क्षन्तः (kaa.nkShantaH) = desiring
काङ्क्षितं (kaa.nkShitaM) = is desired
काङ्क्षे (kaa.nkShe) = do I desire
काञ्चन (kaaJNchana) = gold
काञ्चनः (kaaJNchanaH) = gold
काते (kaate) = kA+te, who+your
कादंबरी (kaadaMbarii) = name of a girl or title of a novel
कादम्बः (kaadambaH) = (m) duck
कानन (kaanana) = forest
कान्तं (kaantaM) = lovely , glowing
कान्ता (kaantaa) = wife
कान्ति (kaanti) = splendour
काम (kaama) = lust
कामं (kaamaM) = desire
कामः (kaamaH) = desire
कामकाम (kaamakaama) = desirer of desires (kaamaan kaamayati iti aN)
कामकामाः (kaamakaamaaH) = desiring sense enjoyments
कामकामी (kaamakaamii) = one who desires to fulfill desires
कामकारतः (kaamakaarataH) = acting whimsically in lust
कामकारेण (kaamakaareNa) = for enjoying the result of work
कामदाम् (kaamadaam.h) = (the hymn which) gives (grants) all desires
कामधुक् (kaamadhuk.h) = kaamadhenu : the cow who can milk out anything you wish
कामधेनु (kaamadhenu) = the heavenly cow
कामप्रि (kaamapri) = son of kaamapra
कामभोगेषु (kaamabhogeshhu) = to sense gratification
काममधीते (kaamamadhiite) = desire, reads
कामये (kaamaye) = (Vr.Pr.IP.S.AP)desire; wish for
कामरूपं (kaamaruupaM) = in the form of lust
कामरूपेण (kaamaruupeNa) = in the form of lust
कामविकारः (kaamavikaaraH) = sensual/sexual attraction
कामहैतुकं (kaamahaitukaM) = it is due to lust only
कामाः (kaamaaH) = desires
कामात् (kaamaat.h) = from desire
कामात्मानः (kaamaatmaanaH) = desirous of sense gratification
कामान् (kaamaan.h) = desiring
कामित (kaamita) = something one has wished for
कामेप्सुना (kaamepsunaa) = by one with desires for fruitive results
कामेभ्यः (kaamebhyaH) = material sense gratification
कामेश्वर (kaameshvara) = lord of desires
कामैः (kaamaiH) = by desires
कामोपभोग (kaamopabhoga) = sense gratification
काम्यानां (kaamyaanaaM) = with desire
काय (kaaya) = body (masc, neut)
कायं (kaayaM) = the body
काया (kaayaa) = body
कायिका (kaayikaa) = pertaining to the body
कायेन (kaayena) = with the body
कारक (kaaraka) = Planetary Significator which remain the same for all houses
कारकैः (kaarakaiH) = which are causes
कारण (kaaraNa) = reason
कारणं (kaaraNaM) = the means
कारणम् (kaaraNam.h) = reason
कारणानि (kaaraNaani) = causes
कारयन् (kaarayan.h) = causing to be done
कारागृहम् (kaaraagRiham.h) = (n) prison, jail
कारि (kaari) = causing
कारुण्यरूपं (kaaruNyaruupaM) = the personification of compassion
कार्तिकेय (kaartikeya) = the god of war, was reared by the Pleiades
कार्पण्य (kaarpaNya) = of miserliness
कार्पण्यवादी (kaarpaNyavaadii) = adj. wrechedness incarnate
कार्य (kaarya) = work
कार्यं (kaaryaM) = work
कार्यकर्ता (kaaryakartaa) = worker, active participant in an organisation
कार्यते (kaaryate) = is forced to do
कार्यालयः (kaaryaalayaH) = (m) office, place of work
कार्ये (kaarye) = work
काल (kaala) = Time
कालं (kaalaM) = time
कालः (kaalaH) = Master Time
कालत्रय (kaalatraya) = three states of time(present, past and future)
कालपुरुष (kaalapurushha) = Universal Prototypal Human. Spirit of Time
कालबल (kaalabala) = Temporal strength of planets used in Shad bala
कालबाह्यम् (kaalabaahyam.h) = (adj) outdated, obsolete
कालभैरवासन (kaalabhairavaasana) = Lord Kalabhairava's posture
कालसर्पयोग (kaalasarpayoga) = Planets on one side of the Nodal Axis of Rahu-Ketu
कालानल (kaalaanala) = the fire of death
कालाय (kaalaaya) = (masc.dat.S)to the (Lord of) Time
कालीमातुः (kaaliimaatuH) = Mother Kali's
काले (kaale) = time
कालेन (kaalena) = in the course of time
कालेषु (kaaleshhu) = times
काव्य (kaavya) = poetry
काशते (kaashate) = (1 ap) to shine
काशिराजः (kaashiraajaH) = Kasiraja
काश्यः (kaashyaH) = the King of Kasi (Varanasi)
काषाय (kaashhaaya) = saffron cloth
काष्ट (kaashhTa) = wood, branch
काष्ठ (kaashhTha) = (neut) piece of wood
कासते (kaasate) = to cough
कासारः (kaasaaraH) = lake
{ki.} कि
किं (kiM) = what
किङ्किणी (ki.nkiNii) = (f) ghungroo
किञ्चन (kiJNchana) = any
किञ्चित् (kiJNchit.h) = a few, little
किन्तु (kintu) = but
किमू (kimuu) = how come ?
किरण (kiraNa) = ray
किरति (kirati) = (6 pp) to scatter
किरीटिन् (kiriiTin.h) = Arjuna
किरीटिनं (kiriiTinaM) = with helmets
किल्बिशं (kilbishaM) = sinful reactions
किल्बिषः (kilbishhaH) = all of whose sins
किल्बिषैः (kilbishhaiH) = from sins
किशोर (kishora) = son
किशोरी (kishorii) = daughter
किसलय (kisalaya) = A sprout, a young and tender shoot or foliage
{ki} की
कीदृशी (kiidRishii) = how
कीर्त् (kiirt.h) = to tell
कीर्तयन्तः (kiirtayantaH) = chanting
कीर्तिं (kiirtiM) = reputation
कीर्तिः (kiirtiH) = fame
कीर्ती (kiirtii) = fame
{ku.} कु
कुपरीक्षक (kupariikShaka) = one who cannot judge value correctly
कुंजरः (ku.njaraH) = (Masc.nom.S)elephant
कुकुटासन (kukuTaasana) = the cockerel (rooster) posture
कुक्कुट (kukkuTa) = rooster
कुक्कुटः (kukkuTaH) = (m) cock
कुक्कुटी (kukkuTii) = (f) hen
कुक्कुरः (kukkuraH) = (m) dog
कुङ्मलः (ku.nmalaH) = (m) button
कुज (kuja) = Mars
कुजदोष (kujadoshha) = Affliction caused by Mars occupying the 2nd, 4th, 7th, 8th
or 12th houses.
There are some more details and it is best to learn more about
this before delineating marital relationships
कुटी (kuTii) = (f) a small hut
कुटीचक (kuTiichaka) = the hut-builder
कुटील्बुद्धी (kuTiilbuddhii) = adj. heinous, attrocious, nefarious
कुटुंबकं (kuTuMbakaM) = small family
कुटुम्ब (kuTumba) = family
कुटुम्बक (kuTumbaka) = family
कुट्टति (kuTTati) = to grind, to pound
कुण्ड (kuNDa) = starting place of kundalini
कुण्डल (kuNDala) = coil of rope, ring
कुण्डलि (kuNDali) = The Wheel or Horoscope Chart
कुण्डलिनी (kuNDalinii) = a coiled female snake, the latent energy at the base of
the spine
कुतः (kutaH) = from where
कुत्र (kutra) = where
कुत्स्य (kutsya) = despicable
कुन्चिका (kunchikaa) = (f) key
कुन्तः (kuntaH) = (m) spear
कुन्तिभोजः (kuntibhojaH) = Kuntibhoja
कुन्तीपुत्रः (kuntiiputraH) = the son of Kunti
कुन्द (kunda) = night lily
कुपित (kupita) = angered
कुपितं (kupitaM) = angry
कुप्यति (kupyati) = (4 pp) to be angry
कुप्यसि (kupyasi) = you get angry
कुमार (kumaara) = (m) boy, young
कुमारः (kumaaraH) = boy
कुमारिका (kumaarikaa) = (f) girl
कुमारी (kumaarii) = (f) girl, young
कुम्भ (kumbha) = The Zodiacal sign of Aquarius
कुम्भक (kumbhaka) = holding the breath
कुरङ्ग (kura.nga) = deer
कुरु (kuru) = do
कुरुते (kurute) = does (from kRi)
कुरुनन्दन (kurunandana) = O beloved child of the Kurus
कुरुप्रवीर (kurupraviira) = O best among the Kuru warriors
कुरुवृद्धः (kuruvRiddhaH) = the grandsire of the Kuru dynasty (Bhishma)
कुरुश्रेष्ठ (kurushreshhTha) = O best of the Kurus
कुरुष्व (kurushhva) = do
कुरुसत्तम (kurusattama) = O best amongst the Kurus
कुरुक्षेत्रे (kurukShetre) = in the place named Kuruksetra
कुरून् (kuruun.h) = the members of the Kuru dynasty
कुर्म (kurma) = a tortoise, one of the vital airs - controls blinking
कुर्मासन (kurmaasana) = the tortoise (leg-lock) posture
कुर्यां (kuryaaM) = I perform
कुर्यात् (kuryaat.h) = must do
कुर्वंति (kurva.nti) = (Vr.Pr.IIIP Pl.PP)do; act
कुर्वन् (kurvan.h) = doing anything
कुर्वन्ति (kurvanti) = do (from kRi)
कुर्वन्तु (kurvantu) = may do
कुर्वन्नपि (kurvannapi) = although engaged in work
कुर्ववधानं (kurvavadhaanaM) = pay attention
कुर्वाण (kurvaaNa) = one who does
कुर्वाणः (kurvaaNaH) = performing
कुर्वान् (kurvaan.h) = doing
कुल (kula) = family, dynasty
कुलं (kulaM) = family
कुलगुरुः (kulaguruH) = (m) chancellor
कुलघ्नानां (kulaghnaanaaM) = for those who are killers of the family
कुलजना (kulajanaa) = of noble people
कुलधर्माः (kuladharmaaH) = the family traditions
कुलधर्माणां (kuladharmaaNaaM) = of those who have the family traditions
कुलनाम (kulanaama) = last name, surname
कुलनिहंतारौ (kulaniha.ntaarau) = family+destroyers (2 persons)
कुलविनाश (kulavinaasha) = the destroyer of the kula(dynasty, lineage) of
(rAkShasaas)
कुलस्त्रियः (kulastriyaH) = family ladies
कुलस्य (kulasya) = for the family
कुलक्षय (kulakShaya) = in the destruction of a dynasty
कुलक्षये (kulakShaye) = in destroying the family
कुलानि (kulaani) = lineages
कुलालः (kulaalaH) = (m) potter
कुलीन (kuliina) = from a good family
कुलीरः (kuliiraH) = (m) a crab
कुले (kule) = in the family
कुल्या (kulyaa) = (f) canal (carrying water for irrigation)
कुश (kusha) = and kusa grass
कुशलं (kushalaM) = welfare
कुशले (kushale) = in the auspicious
कुशहस्त (kushahasta) = holding kusha grass in hand
कुसुम (kusuma) = flower
कुसुमाकरः (kusumaakaraH) = spring
कुसुमित (kusumita) = blooming
कुस्यति (kusyati) = (4 pp) to embrace, to hug
{ku} कू
कूजंतं (kuuja.ntaM) = making the `coo'ing sound
कूजत् (kuujat.h) = the singing (chirping) one
कूटनीतिः (kuuTaniitiH) = (f) strategy
कूटस्थं (kuuTasthaM) = unchanging
कूटस्थः (kuuTasthaH) = spiritually situated
कूपः (kuupaH) = (m) well
कूपी (kuupii) = (f) bottle
कूर्चिका (kuurchikaa) = (f) paint brush, drawing brush
कूर्दति (kuurdati) = to jump
कूर्परः (kuurparaH) = (m) elbow
कूर्मः (kuurmaH) = tortoise
{kRRi.} कृ Pali Skt
कृ (kRi) = to do
कृच्छर (kRichchhara) = difficult
कृडति (kRiDati) = (1 pp) to play
कृण्वंतः (kRiNva.ntaH) = that person who is doing
कृत् (kRit.h) = the man who did (the destruction of raakshasa kula)
कृत (kRita) = Done
कृतं (kRitaM) = done
कृतकृत्यः (kRitakRityaH) = the most perfect in his endeavours
कृतधियां (kRitadhiyaaM) = of sanes (stable-minded)
कृतज्ञ (kRitaGYa) = Grateful
कृतज्ञता (kRitaGYataa) = gratitude
कृताञ्जलिः (kRitaaJNjaliH) = with folded hands
कृतान्ते (kRitaante) = in the conclusion
कृति (kRiti) = Direction
कृतेन (kRitena) = by discharge of duty
कृत्तिका (kRittikaa) = Third nakshatra
कृत्य (kRitya) = Deed
कृत्यैः (kRityaiH) = that which was done
कृत्वा (kRitvaa) = after doing
कृत्स्नं (kRitsnaM) = whole
कृत्स्नकर्मकृत् (kRitsnakarmakRit.h) = although engaged in all activities
कृत्स्नवत् (kRitsnavat.h) = as all in all
कृत्स्नवित् (kRitsnavit.h) = one who is in factual knowledge
कृत्स्नस्य (kRitsnasya) = all-inclusive
कृन्तति (kRintati) = (6 pp) to cut
कृपः (kRipaH) = Krpa
कृपण (kRipaNa) = adj. niggardly
कृपणाः (kRipaNaaH) = misers
कृपया (kRipayaa) = please
कृपयाऽपारे (kRipayaa.apaare) = out of boundless compassion
कृपा (kRipaa) = compassion
कृपाछाया (kRipaachhaayaa) = care, protection
कृश (kRisha) = weak
कृशः (kRishaH) = (adj) thin
कृशति (kRishati) = (6 pp) to plough
कृषक (kRishhaka) = peasant
कृषकः (kRishhakaH) = (m) farmer
कृषि (kRishhi) = plowing
कृषीवलः (kRishhiivalaH) = (m) farmer
कृष्ण (kRishhNa) = the eighth incarnation of Vishnu i.e. Krishna
कृष्णपक्ष (kRishhNapaksha) = Dark half of lunar month, also known as vadyapaksha
कृष्णं (kRishhNaM) = unto KRishhNa
कृष्णः (kRishhNaH) = the fortnight of the dark moon
कृष्णाजिनाम्बरौ (kRishhNaajinaambarau) = )two) persons wearing the deer-skin as
clothes
कृष्णात् (kRishhNaat.h) = from KRishhNa
कृष्णासन (kRishhNaasana) = the Krishna posture
कृष्णे (kRishhNe) = and darkness
{ké} के
के (ke) = who
केचित् (kechit.h) = some of them
केतकी (ketakii) = a fragrant flower
केतू (ketuu) = The south Lunar Node also known as Cauda Draconis in
Latin. The
Dragon's tail in English
केन (kena) = by what
केनचित् (kenachit.h) = by somebody
केन्द्र (kendra) = center
केन्द्रक (kendraka) = nucleus
केन्द्रे (kendre) = (adv) at the centre
केमद्रुम (kemadruma) = No planet flanking the Moon sign. Traditionally a
sign of great misery and mental instability
केयूर (keyuura) = armlet (bracelet worn on upper arm)
केवल (kevala) = whole, pure
केवलं (kevalaM) = (adv) merely
केवलैः (kevalaiH) = purified
केश (kesha) = hair
केशव (keshava) = O killer of the demon Kesi (KRishhNa)
केशवस्य (keshavasya) = of KRishhNa
केशिनिशूदन (keshinishuudana) = O killer of the Kesi demon
केषु (keshhu) = in which
केसरवर्णः (kesaravarNaH) = orange colour
{kè:} कै
कैः (kaiH) = by whom
कैलास (kailaasa) = a Himalayan mountain, home of Shiva
कैवल्य (kaivalya) = spiritual independence and freedom
{kau:} को
UKT 190713: In the imbedded pix, which is not actually representative of the true situation, the back-vowels are shown well separated. In actuality they are very close to each other. The problem is more pronounced in the both the front mid-vowels and back mid-vowels, and languages have difficulty in pronouncing them.
UKT 190207: Eng-Lat cannot differentiate
Similarly Bur-Myan cannot differentiate
I've only the diacritics on Skt-Dev to rely on to differentiate the four of them.
I may have to change my views as my knowledge advances.
कोऽपि (ko.api) = whosoever
कोऽहं (ko.ahaM) = who am I
कोउस्तुभ (koustubha) = gem named Kostubha
कोकिल (kokila) = the cuckoo
कोटि (koTi) = (fem) extreme corner/edge
कोटिभाग (koTibhaaga) = (masc) edge portion
कोटी (koTii) = 1 crore, 10 million
कोणः (koNaH) = (m) angle, corner of a room
कोणे (koNe) = (adv) in the corner
कोन (kona) = an angle
कोप (kopa) = anger
कोपवती (kopavatii) = when angry
कोपित (kopita) = angered
कोलाहल (kolaahala) = (masc) uproar
कोश (kosha) = body or sheath
कोष (koshha) = a vessel, bucket, a box, seheath, cover, store, store-room,
treasury, nutmeg, dictionary, lexicon, vocabulary
कोषः (koshhaH) = (m) pocket
कोष्ठः (koshhThaH) = (m) room
कोष्ठावलिः (koshhThaavaliH) = apartment complex
कोष्ठिका (koshhThikaa) = (f) cabin
/
{kou} कौ
कौतुक (kautuka) = (neut) curiosity, eagerness
कौन्तेय (kaunteya) = O son of Kunti
कौन्तेयः (kaunteyaH) = the son of Kunti
कौमारं (kaumaaraM) = boyhood
कौमार्य (kaumaarya) = childhood
कौमुदी (kaumudii) = (f) moonlight
कौशलं (kaushalaM) = art
कौसल्येयो (kausalyeyo) = kausalyA's (son)
कौस्तुभ (kaustubha) = one of Vishnu's jewels
{kRa.} क्र
क्रकचः (krakachaH) = (m) a saw
क्रतवः (kratavaH) = good deeds; sacrifices
क्रतुः (kratuH) = Vedic ritual
क्रान्ति (kraanti) = revolution
क्रान्तिकारक (kraantikaaraka) = revolutionary
क्रामति (kraamati) = to cross
{kRi.} क्रि Pali
क्रिकर (krikara) = one of the vital airs, causes coughing and sneezing
क्रिय (kriya) = action
क्रियः (kriyaH) = and activities
क्रियते (kriyate) = is done
क्रियन्ते (kriyante) = are done
क्रियमाण (kriyamaaNa) = someone in the process of doing
क्रियमाणानि (kriyamaaNaani) = being done
क्रिया (kriyaa) = Purificationary rite, religious ceremony
क्रियाः (kriyaaH) = performances
क्रियातत्त्व (kriyaatattva) = action principle
क्रियाभिः (kriyaabhiH) = by pious activities
क्रियाविशेष (kriyaavisheshha) = pompous ceremonies
क्रियाशील (kriyaashiila) = active
{kRi} क्री
क्रीडति (kriiDati) = plays
क्रीडा (kriiDaa) = play
क्रीडानक (kriiDaanaka) = (n) a toy
क्रीडालुः (kriiDaaluH) = (m) sportsman
क्रीणाति (kriiNaati) = to buy
{kRu} क्रू
क्रूर (kruura) = cruel
क्रूरग्रह (kruuragraha) = Malefic planet
क्रूरान् (kruuraan.h) = mischievous
{kRau:} क्रो
क्रोध (krodha) = anger
क्रोधं (krodhaM) = anger
क्रोधः (krodhaH) = and anger
क्रोधात् (krodhaat.h) = from anger
क्रोशति (kroshati) = (1 pp) to cry
{kRau} क्रौ
क्रौंच (krau.ncha) = a mountain said to be pierced by Kartikeya
क्रौंचपति (krau.nchapati) = kArtikeya
क्रौञ्च (krauJNcha) = a heron
क्रौञ्चासन (krauJNchaasana) = the heron posture
{kla.} क्ल UKT 190714: Differentiate monosyllabic
{k~la.} . As a Bur-Myan speaker, I can differentiate the 2 sounds, but others may not be able to do it.
क्लिन्न (klinna) = wet
क्लेदयन्ति (kledayanti) = moistens
क्लेश (klesha) = (masc) distress
क्लेशः (kleshaH) = trouble
क्लैब्यं (klaibyaM) = impotence
{kwa.}
क्व
क्व (kva) = where
क्वचित् (kvachit.h) = at any time
क्वथति (kvathati) = to boil
{kSa.} क्ष : Pseudo-Kha
क्षमता (kSHamataa) = (f) competency
क्षकिरणः (kShakiraNaH) = (m) X-ray
क्षयरोगः (kShayarogaH) = (m) tuberculosis
क्षेत्राधिकारः (kShetraadhikaaraH) = (m) jurisdiction
{hka.} ख : True-Kha
ख (kha) = sky, aakaasha
खं (khaM) = ether
खग (khaga) = one traversing in the sky, a name of Sun, also birds
खगः (khagaH) = bird (literally the sky-goer, 'khah' meaning sky
खगोलशास्त्रम् (khagolashaastram.h) = astronomy
खङ्गः (kha.ngaH) = (m) sword
खङ्गमृगः (kha.ngamRigaH) = (m) rhinoceros
खञ्जः (khaJNjaH) = (m) a handicapped person, lame
खड्ग (khaDga) = sword
खड्गी (khaDgii) = with sword
खण्ड (khaNDa) = (masc, neut) piece
खण्डन (khaNDana) = to pound, cut into pieces, injuring, hurting
खण्डपिटासन (khaNDapiTaasana) = the ankle-twist posture
खण्डयति (khaNDayati) = to grate (as in grating a coconut)
खण्डशस्कृतः (khaNDashaskRitaH) = made into pieces
खनति (khanati) = (1 up) to dig
खर (khara) = sharp
खरध्वंसी (kharadhva.nsii) = he who smashed (killed) khara (a rAkShasa)
खल (khala) = rouge
खलयोग (khalayoga) = The Yoga of a swindler or confidence trickster
खलु (khalu) = (indec.)indeed
खल्वाटः (khalvaaTaH) = (m) pate, baldness
{hka} खा
खादत् (khaadat.h) = one who eats
खादति (khaadati) = (1 pp) to eat
{hki.} खि खिन्न (khinna) = sad
{hké} खे
खे (khe) = in the sky
खेचरी (khecharii) = mudra where the tongue is inserted in the upper cavity
खेटः (kheTaH) = (m) shield
खेद (kheda) = sorrow
{hkya} ख्या
ख्यात (khyaata) = famous
ख्याती (khyaatii) = an outlook of knowledge, fame
/
{hkRi.}
ख्रि
ख्रिस्त (khrista)
= ख ् र ि स ् त = Christ
ख्रिस्ताब्दे (khristaabde) = A. D., calendar year
ख्रिस्ति (khristi) = Christian
{hkaþ~þa.} ख्स ख्समता (khsamataa) = ख ् स म त ा = capacity
End of TIL file
